ضدعفونی کننده ها دسته ای از مواد زیست کش هستند که در سطح بافت زنده پوست و بدن مورد استفاده قرار می گیرند و با اثرگذاری بر باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، اسپور باکتری ها و سایر ارگانیسم ها آن ها را از بین می برند و یا از رشد آن ها جلوگیری می نمایند.
سوالات متداول
اثربخشی ضدعفونی کننده، تحمل پوستی مواد سازنده آن و غیر سمی بودن، ظاهر مناسب، مقرون به صرفه بودن، عطر و بوی خوب و استفاده آسان از جمله فاکتورهای مهم در انتخاب یک ضدعفونی کننده مناسب هستند. عامل دیگری که از اهمیت بالایی برخوردار است، سرعت تبخیر ماده ضدعفونی کننده می باشد. زمان خشک شدن ضدعفونی کننده باید متناسب با مدت زمان لازم برای از بین بردن باکتری باشد. الکل اتیلیک 70 درصد و ایزوپروپیل الکل 60 تا 70 درصد، سرعت عمل مطلوبی داشته و از جمله ضدعفونی کننده های مناسب به شمار می روند.
قدرت نفوذ الکل ها در سطوح چرب و کثیف کمتر بوده و به همین جهت بهتر است روی سطوح تمیز مورد استفاده قرار گیرند.
در زمان استفاده از ضدعفونی کننده دست، مقدار کافی از ماده ضدعفونی کننده را روی دست ریخته و به مدت 20 ثانیه دست ها را به یکدیگر بمالید، به گونه ای که تمامی سطح پوست دست ها علی الخصوص بین انگشت ها در تماس کامل با آن قرار گیرند. پس از آن نیز اجازه دهید که دست ها در معرض هوا خشک شوند.
در مصارف ضدعفونی حتماً از محصولات بهداشتی الکلی که حاوی اتانول هستند استفاده شود. به همین منظور برندهای معتبر را از داروخانه ها و مراکز مجاز تهیه نمایید.
مدت زمان تماس اتانول با میکروارگانیسم ها فاکتوری مهم در ضدعفونی نمودن دست است. سرعت تبخیر اتانول 70 درصد کمتر از اتانول با غلظت های بالاتر است، بنابراین زمان اثرگذاری آن نیز طولانی تر می باشد. از طرفی دیگر، اتانول 70 درصد با همراهی آب از طریق انحلال یا تخریب غشای پلاسمایی سلول های میکروارگانیسم، آن ها را نابود می سازد.
در صورتی که واژه الکل بدون هیچ پسوند و پیشوندی به کار رود، منظور همان الکل اتیلیک یا اتانول است که معروف ترین انواع الکل می باشد.
الکل به روش های گوناگونی تهیه می شود اما متداول ترین شیوه برای تولید الکل روش تخمیر می باشد.
اتانول و متانول هردو مایعی بی رنگ و شفاف هستند اما متانول برخلاف اتانول برای مصرف انسان سمی است. به همین دلیل برای این که متانول قابل تشخیص شود عموماً به آن رنگ زرد یا نارنجی اضافه می کنند. این ماده در پتروشیمی ها و به روش صنعتی تولید می گردد. متانول یک ترکیب سمی بوده و کاربردهای صنعتی دارد. نوشیدن متانول می تواند منجر به کوری و حتی مرگ شود. همچنین این ماده از طریق تنفس و پوست نیز قابل جذب بوده و ممکن است تأثیرات نامطلوبی بر روی پوست و دستگاه عصبی انسان برجای گذارد. در حالی که اتانول برخلاف متانول در ساخت ضدعفونی کننده ها، تولید دارو، تولید عطر و ادکلن، استفاده جهت سوخت و … کاربرد فراوانی داشته و در صنعت به عنوان حلال و ماده واسطه شیمیایی برای تولید بیشتر ترکیبات آلی استفاده می شود.
به طور کلی هر ماده ای که قند، نشاسته و یا سلولز داشته باشد، قابلیت تبدیل شدن به الکل را دارد.
اتانول در بخش های گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از موارد کاربرد اتانول عبارت اند از ساخت دارو، استفاده جهت سوخت، کاربردهای پزشکی، استفاده جهت ضدعفونی و گندزدایی، تولید لوازم آرایشی-بهداشتی، حلال سازی، تولید عطر و ادکلن و … .